Pierwsze objawy próchnicy mogą zostać bardzo łatwo przeoczone – choroba często daje o sobie znać dopiero, kiedy jest już w zaawansowanym stadium, co skutkuje koniecznością leczenia zachowawczego. Tymczasem wykryta odpowiednio wcześnie, umożliwia szybki powrót do pełni zdrowia.
Pacjenci często nie są świadomi, skąd bierze się próchnica zębów i co może sprzyjać jej powstawaniu, dlatego niezwykle ważna jest edukacja oraz regularne działania profilaktyczne. Regularne wizyty kontrolne pozwalają wykryć początki próchnicy, a tym samym zachować zdrowy i szeroki uśmiech na długie lata.
Co to jest próchnica zębów?
Próchnica zębów jest bakteryjną chorobą twardych tkanek zęba. W początkowej fazie powoduje odwapnienia szkliwa, a następnie jego rozpad wraz z niżej położoną zębiną.
Do powstania ubytków dochodzi na skutek działania kwasów produkowanych przez bakterie bytujące w jamie ustnej. Bakterie te metabolizują cukry proste zawarte w pożywieniu. Produktem tego procesu są kwasy, które powodują demineralizację szkliwa i zębiny.
Próchnica to powszechny problem, zaliczany już do chorób cywilizacyjnych. W Polsce dotyka niemalże 90% społeczeństwa. Niestety większość przypadków zostaje poddana leczeniu, kiedy choroba jest już rozległa.
To dlatego tak ważne są regularne kontrole stomatologiczne – jedynie lekarz z wykorzystaniem mikroskopu oraz innych metod obrazowania (jak np.RTG) może dostrzec pierwsze objawy próchnicy i w porę wdrożyć odpowiednie działanie. Początki próchnicy są odwracalne, natomiast bardziej zaawansowane stadia trzeba leczyć inwazyjnymi metodami.
Jak wygląda próchnica zębów?
Pierwsze objawy próchnicy, jakie można zauważyć, to kredowobiałe przebarwienia na powierzchni zęba. Są to często ignorowane zmiany, ponieważ pozornie nie wyglądają groźnie.
Jeśli na tym etapie nie zostanie wdrożone leczenie, dochodzi do rozwoju ubytku próchnicowego. Wtedy dostrzegalne są już ciemne wgłębienia w szkliwie powierzchni żujących. Te powstające w przestrzeniach międzyzębowych pozostają niezauważalne dla Pacjenta.
Objawy próchnicy zębów
Inne objawy próchnicy zębów, jakie można zaobserwować, to m.in. tkliwość zębów podczas spożywania pokarmów i szczotkowania, nadwrażliwość na bodźce termiczne, a także ból samoistny.
Pierwsze objawy próchnicy u dzieci
Pierwsze objawy próchnicy u dzieci mogą się różnić w zależności od wieku dziecka, a także miejsca, w którym się ona rozwija. Na początku można dostrzec białe lub brązowe plamy na zębach – zwłaszcza wokół linii dziąseł. To tzw. próchnica wczesnego dzieciństwa (ang. Early Childhood Caries – ECC), zwana także próchnicą butelkową. Spowodowana jest wydłużeniem okresu karmienia naturalnego lub z butelki, co wystawia zęby dziecka na niemalże nieustanną ekspozycję na cukry proste, a co za tym idzie – na kwaśne pH.
U starszych dzieci objawy próchnicy zębów można dostrzec zwykle na powierzchniach żujących i stycznych. Dziecko może także skarżyć się na ból zęba – zwłaszcza podczas jedzenia lub picia. Przyczyną próchnicy jest przede wszystkim niedostateczna lub niedokładna higiena jamy ustnej oraz zbyt duża ilość cukru w diecie.
Jak szybko rozwija się próchnica?
To, jak szybko rozwinie się próchnica zębów, uzależnione jest od wielu czynników, jednak do kluczowych należy dieta, higiena oraz indywidualne warunki w jamie ustnej, na które często wpływ ma stan ogólny organizmu.
Rozwój tej choroby można zahamować dbając o prawidłową profilaktykę, czyli regularne szczotkowanie zębów przy użyciu odpowiedniej pasty, stosowanie płynu do płukania i nici dentystycznej, a także zachowując dietę ubogą w cukry proste.